Verkiezingskoorts: ook bij gezinnen van jongeren met een handicap

De laatste weken krijgen we heel wat vragen van bezorgde ouders van jongeren met een handicap. Ze vragen zich af of hun jongere verplicht is om te gaan stemmen?

Voor de Vlaamse, Federale en Europese verkiezingen geldt in België nog steeds de stemplicht. Dat wil zeggen dat elke burger verwacht wordt om zijn stem uit te brengen. Voor de Europese verkiezingen is de leeftijdsgrens verlaagd naar 16 jaar. Elke burger is vanaf die leeftijd verplicht naar het stembureau te trekken. Ook wie een handicap heeft. Mensen met een handicap zijn volwaardige burgers in onze samenleving en mogen dus terecht ook hun stem uitbrengen. 

Voor wie meerderjarig is en een handicap heeft, bestaat weliswaar de mogelijkheid om de persoon met een handicap vrij te stellen van deze stemplicht. Deze vrijstelling wordt bepaald in het onderdeel ‘bewindvoering van de persoon’ waarin staat dat iemand onbekwaam is om de politieke rechten uit te oefenen. Deze bewindvoering wordt ingesteld door de vrederechter. Op basis van deze onbekwaamheid is de persoon met een handicap vrijgesteld om te gaan kiezen. 

Wat nu met 16-en 17- jarigen met een handicap? 

Aangezien deze jongeren nog minderjarig zijn, is er voor hen nog geen beslissing gemaakt of ze in de toekomst al dan niet onder bewindvoering zullen komen te staan. Elke 16-en 17- jarige met een handicap wordt dus verondersteld te gaan stemmen. 

Heeft jouw zoon of dochter een ernstig verstandelijke handicap? Dan kan je een vrijstelling verkrijgen.  

Hoe? 

Je vraagt een attest aan de huisarts of aan de begeleidingsdienst waaruit blijkt dat jouw zoon/dochter niet aan de stemming kan deelnemen. Dit attest bezorg je aan de vrederechter. De vrederechter zal oordelen of jouw zoon/dochter al dan niet kan gaan stemmen.  

Een tweede mogelijkheid is via een volmacht 

Jouw kind kan jou ook een volmacht geven zodat jij voor jouw kind kan gaan stemmen. Let wel! Hiervoor moet jouw kind in staat zijn om een handtekening te plaatsen op het document. Zowel jij als ouder als jouw kind moeten het volmacht document ondertekenen. Bovendien moet een attest van een arts worden toegevoegd dat jouw kind in de onmogelijkheid is om zich op 9 juni naar het stembureau te begeven. Meer gedetailleerde info vind je op de website van Binnenlandse Zaken.

Wat als je deze extra administratieve last niet ziet zitten? 

Als je als volwassene niet gaat stemmen, dan kan je hiervoor een geldboete krijgen en zelfs jouw burgerrechten verliezen. Voor de 16- en 17-jarigen die niet komen opdagen op 9 juni, zal men een uitzondering maken. Dat bevestigde het kabinet van minister van Justitie Paul Van Tigchelt.

WAT ALS IEMAND HULP NODIG HEEFT BIJ HET STEMMEN?

Wat als iemand wil en ook kan gaan stemmen maar hierbij praktische hulp nodig heeft? Dan is het aan de voorzitter van het stembureau om te beslissen of er een begeleider meemag in het stemhokje. Een attest of formulier van de behandelende arts is hiervoor niet nodig. De voorzitter mag beslissen of jij als ouder of broer/zus jouw kind mag begeleiden. De voorzitter kan ook beslissen dat een van de bijzitters jouw kind moet begeleiden.

Welke partij doet wat rond het thema handicap  

Jouw stem uitbrengen, betekent ook dat je mee kan aangeven welke partij volgens jou het beleid moet maken. Wil je weten wat de verschillende partijen te zeggen hebben over het thema handicap? Herbekijk dan zeker het webinar dat we samen met de collega’s van Onafhankelijk Leven hebben gegeven via deze link: https://www.youtube.com/watch?v=0io5Tp-OqCg 

Onze tip! 

Heel wat organisaties en gemeenten leveren extra inspanningen om kiezers op voorhand wegwijs te maken hoe ze moeten stemmen. Je kan hier voor jouw zoon/dochter zeker gebruik van maken. 

Zo kan je bv. terecht op volgende websites:  

https://www.watwat.be/verkiezingen/stemmen-hoe-gaat-dat-praktisch 

https://www.vrt.be/nwsnwsnws/nl/stemtest/ 

https://www.vrt.be/nwsnwsnws/nl/post/2024/05/17/hoe_stemmen/ 

We wensen jullie alvast een vlotte verkiezingsdag toe op 9 juni!